Wie gaat dat betalen? Hiv-zorg aan onverzekerden declareren
Onderdeel van HIV Talks. Voor en door hiv-zorgverleners.
Bekijk alle HIV Talks
Bij goede hiv-zorg zijn snel starten en continuïteit essentieel en ook mensen zonder papieren of verzekering hebben in Nederland wettelijk recht op zorg en medicatie.
- Caspar Pisters
Projectleider verenigingscommunicatie bij de Hiv Vereniging
Met enige regelmaat staan ze bij u aan de balie: mensen die niet geheel verzekerd zijn, geheel niet of juist niet voor hiv-zorg. En dat levert stress op, voor u, en voor de zorgvrager. Bewaar deze editie van Hiv Talks en bespaar heel veel kostbare tijd: aan de hand van casussen uit de praktijk gidsen we u richting de juiste regeling bij de meest voorkomende situaties.
Bij goede hiv-zorg zijn snel starten met medicatie en continuïteit essentieel en ook mensen zonder papieren of verzekering hebben in Nederland wettelijk recht op zorg en medicatie. Voor nagenoeg elke situatie bestaat er een regeling waarmee u de kosten voor geleverde hiv-zorg of medicatie via het CAK kunt declareren, ook als iemand niet of onvoldoende is verzekerd. Wel kan dat ineens flink wat zoekwerk opleveren, vaak is de financiële administratie niet op de hoogte van bestaande regelingen. Het gevolg: zorgverleners nemen soms onnodig kosten op zich waar er wel degelijk compensatie-regelingen bestaan, of patiënten worden weggestuurd zonder de juiste zorg. Juist bij een chronische aandoening zoals hiv is dat een zeer onwenselijke situatie: snel starten met medicatie en continuïteit van zorg zijn essentieel.
Caspar Pisters, projectleider verenigingscommunicatie bij de Hiv Vereniging, verdiepte zich in de regelingen en aan de hand van (overwegend) casussen uit de praktijk, gidst hij u langs de meest voorkomende situaties, richting de regelingen die daarbij horen. Bewaart u deze handleiding als naslagwerk!
Over wie gaat het in dit artikel niet?
- Vluchtelingen uit Oekraïne
voor hen is er de Regeling Medische Zorg aan Ontheemden RMO
- Asielaanvragers
voor hen is er de Regeling Medische Zorg Asielzoekers RMA
Bovenstaande twee regelingen functioneren goed en zorgen doorgaans niet voor vragen.
Over wie gaat het in dit artikel wel?
- Buitenlandse studenten
in Nederland om te studeren maar geregistreerd en (al dan niet) verzekerd in het thuisland. - Staatlozen
mensen die in geen enkel land geregistreerd staan. - Geregistreerde onverzekerden
mensen die in Nederland wonen maar door omstandigheden tijdelijk geen zorgverzekering hebben. - Mensen wier asielaanvraag is afgewezen door IND
zij verblijven in Nederland zonder registratie en zonder vaste woon- of verblijfplaats. - Migranten die nog niet zijn aangemeld bij IND
bijvoorbeeld omdat zij gaan samenwonen met een Nederlandse partner. - Arbeidsmigranten
zij werken en verblijven in Nederland, maar worden vaak niet ingeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP) en kunnen dan geen zorgverzekering afsluiten.
Ik heb zorg verleend aan iemand zonder zorgverzekering. Via welke regeling kan ik declareren?
SOV en OVV
Voor het declareren van zorg aan onverzekerden, bestaan er twee regelingen: de Subsidieregeling
medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden (SOV) en de Regeling onverzekerbare vreemdelingen
(OVV). In bovenstaand stroomdiagram kunt u zien welke regeling van toepassing is op uw patiënt. In
onderstaande casuïstiek vindt u steeds terug welke regeling van toepassing is.
Vooraf regelen: wat heeft uw organisatie nodig om te kunnen declareren bij het CAK?
Het verlenen van medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden (SOV) is aangewezen als een
dienst van algemeen economisch belang (DAEB). De overheid verstrekt een subsidie waarmee CAK
deze zorgkosten kan vergoeden. Het CAK vergoedt de zorg uit het basispakket voor honderd procent.
Het is echter wel belangrijk om een aantal zaken VOORAF te regelen.
Ziekenhuis
Om een beroep te doen op de Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden (SOV) sluit u eenmalig een DAEB-overeenkomst af. Dat kunt u doen via het formulier DAEB-overeenkomst-mei-2022. Als uw ziekenhuis een DAEB-overeenkomst heeft, dan kunt u vervolgens via het formulier hetCAK-L2207-Subsidieformulier de kosten voor uw onverzekerde patiënt declareren.
Voor de Regeling onverzekerbare vreemdelingen (OVV) dient u een contract af te sluiten met het
CAK. Dat kunt u doen via hetCAK.nl/zakelijk.
hetcak.nl/zakelijk/onverzekerbare-vreemdelingen/sluit-zorgverlener-contract-cak-af/
Als u een contract heeft dan kunt u vanaf 1 januari 2024 declareren door een factuur naar CAK te sturen. U hoeft hiervoor dus geen OVV-declaratieformulier meer te gebruiken. Ook zorg uit 2023 kunt u met uw factuur declareren. Op uw factuur moet u wel een aantal gegevens vermelden. Meer informatie over de benodigde gegevens zijn te vinden op hetCAK.nl/zakelijk.
hetcak.nl/zakelijk/onverzekerbare-vreemdelingen/sluit-zorgverlener-contract-cak-af/
Apotheek
Om een beroep te doen op de Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden
(SOV) sluit u eenmalig een DAEB-overeenkomst af. Dat kunt u doen via het formulier DAEB-overeenkomst-mei-2022. Zodra u een DAEB-overeenkomst heeft, kunt u uw declaratie direct indienen bij Clearing House Apothekers (CHA) CHA.nl/cak-sov onder UZOVI 3356. Lever uw declaratie aan volgens de AP304-standaard (niet als pdf). Clearing House Apothekers stuurt uw declaratie (subsidieaanvraag) door naar het CAK.
Alleen apotheken die een contract hebben met CAK kunnen een beroep doen op de Regeling onverzekerbare vreemdelingen (OVV). U leest op hetCAK.nl/zakelijk hoe u een contract kunt afsluiten.
hetcak.nl/zakelijk/onverzekerbare-vreemdelingen/sluit-zorgverlener-contract-cak-af/
Bij waarneming (avond, nacht, weekend) kan een niet-gecontracteerde apotheek de rekening indienen bij een gecontracteerde apotheek. Een overzicht daarvan vindt u via hetCAK.nl/zakelijk.
hetcak.nl/zakelijk/onverzekerbare-vreemdelingen/overige-informatie/#item_15340
Geen eis tot incasso
- De zorgaanbieder moet vragen op welke wijze de patiënt bij niet-verzekerdheid de rekening
- zal voldoen.
- Als de patiënt aangeeft geen middelen te hebben dan is dat als inspanning voldoende.
- Veel zorgverleners sturen de rekening in eerste instantie wel naar de patiënt. Pas als die na de eerste betaaltermijn inderdaad onbetaald blijft, wordt deze ingediend bij het CAK. Deze werkwijze is toegestaan, maar de zorgaanbieder kan de rekening ook direct bij het CAK indienen.
- Als de patiënt slechts een deel kan betalen, dan stuurt de zorgverlener een factuur voor dat deel van de kosten. Het restbedrag kan dan ingediend worden bij het CAK.
- Tip: hou rekening met de indieningstermijnen van declaraties bij het CAK.
- Voor de SOV geldt
U kunt zorgkosten declareren tot uiterlijk 12 maanden ná het kwartaal waarin u de zorg heeft verleend. - Voor de OVV geldt
U kunt zorgkosten declareren tot uiterlijk 12 maanden ná de zorgdatum.
- Voor de SOV geldt
Patiëntencasussen
De informatie in deze HIV Talks is bedoeld om u op weg te helpen in de regelgeving en vormt geen juridisch advies. Wet- en regelgeving kunnen veranderen en iedere zaak dient afzonderlijk beoordeeld te worden aan de hand van de omstandigheden van dat geval.
Wil je zelf informatie delen, of heb je behoefte aan informatie over een bepaald onderwerp?
Neem dan contact op met Esther Koekkoek en bespreek de mogelijkheden!
Meer HIV Talks
- Watkins ME, et al. Development of a Novel Formulation That Improves Preclinical Bioavailability of Tenofovir Disoproxil Fumarate. J Pharm Sci. 2017;106(3):906-919.
- Fischer, J, et al. Analogue-based Drug Discovery. John Wiley & Sons.2006, page 505.
- Summary of Product Characteristics Viread. Available at https://www.ema.europa.eu/en/documents/product-information/ ireadepar-product-information_en.pdf.
- Markowitz M, et al. Phase I/II study of the pharmacokinetics, safety and antiretroviral activity of tenofovir alafenamide, a new prodrug of the HIV reverse transcriptase inhibitor tenofovir, in HIV-infected adults. J Antimicrob Chemother. 2014;69(5):1362-9.
- Hill A, et al. Tenofovir alafenamide versus tenofovir disoproxil fumarate: is there a true difference in efficacy and safety? J Virus Erad. 2018;4(2):72-79.
- Randell PA, et al. The effect of tenofovir disoproxil fumarate on wholebody insulin sensitivity, lipids and adipokines in healthy volunteers. Antivir Ther. 2010;15(2):227-33.
- Sax PE, et al. Tenofovir alafenamide versus tenofovir disoproxil fumarate, coformulated with elvitegravir, cobicistat, and emtricitabine, for initial treatment of HIV-1 infection: two randomised, double-blind, phase 3, non-inferiority trials. Lancet. 2015;385(9987):2606-2615.
- Avihingsanon A, et al. Week 48 results of a phase 3-randomized controlled trial of bictegravir/emtricitabine/tenofovir alafenamide (B/F/TAF) vs dolutegravir + emtricitabine/tenofovir disoproxil fumarate (DTG+F/TDF) as initial treatment in HIV/HBV-coinfected adults (ALLIANCE). AIDS 2022. Abstract OALBX0105.
- Mayer KH, et al. Emtricitabine and tenofovir alafenamide vs emtricitabine and tenofovir disoproxil fumarate for HIV preexposure prophylaxis (DISCOVER): primary results from a randomised, doubleblind, multicentre, active-controlled, phase 3, non-inferiority trial. Lancet. 2020;396(10246):239-254.
- Glidden DV, et al. Metabolic Effects of Preexposure Prophylaxis With Coformulated Tenofovir Disoproxil Fumarate and Emtricitabine. Clin Inf Dis. 2018;67(3):411-419.
- Landovitz RJ, et al. Cabotegravir for HIV Prevention in Cisgender Men and Transgender Women. N Engl J Med. 2021;385:595- 6082021.
- Mallon PWG, et al. Weight gain before and after switch from TDF to TAF in a U.S. cohort study. J Int AIDS Soc. 2021 ;24(4): e25702.
- Erlandson KM, et al. Weight Change Following Antiretroviral Therapy Switch in People With Viral Suppression: Pooled Data from Randomized Clinical Trials. Clin Infect Dis. 2021;73(8):1440-1451.
- Venter WD, et al. Dolutegravir with emtricitabine and tenofovir alafenamide or tenofovir disoproxil fumarate versus efavirenz, emtricitabine, and tenofovir disoproxil fumarate for initial treatment of HIV-1 infection (ADVANCE): week 96 results from a randomised, phase 3, non-inferiority trial. Lancet HIV. 2020;7:e666-76.
- Venter WF, et al. Final week 192 results from the ADVANCE trial: first-line TAF/FTC/DTG, TDF/FTC/DTG vs TDF/FTC/EFV. AIDS 2022. Poster abstract PELBB01.
- Bosch B, et al. Weight and Metabolic Changes After Switching From Tenofovir Alafenamide/Emtricitabine (FTC) +Dolutegravir (DTG), Tenofovir Disoproxil Fumarate (TDF)/FTC + DTG, and TDF/FTC/ Efavirenz to TDF/Lamivudine/DTG. Clin Inf Dis. 2023;76(8):1492–5.
- Silverberg M, et al. Changes in body mass index over time in persons with and without HIV. AIDS 2020: 23rd International AIDS Conference Virtual. July 6-10, 2020. Abstract OAB0603.
- Kim SF, et al. A loss of ERA attenuates DTG-mediated disruption of thermogenesis in brown adipocytes. CROI 2023. Abstract 147.
- Milinkovic A, et al. Reversible effect on lipids by switching from tenofovir disoproxil fumarate to tenofovir alafenamide and back. AIDS. 2019;33(15):2387-2391.
- D:A:D Study Group. Use of nucleoside reverse transcriptase inhibitors and risk of myocardial infarction in HIV-infected patients enrolled in the D:A:D study: a multi-cohort collaboration. Lancet. 2008;371(9622):1417-1426.
- Packard C, et al. Intensive low-density lipoprotein cholesterol lowering in cardiovascular disease prevention: opportunities and challenges. Heart. 2021;107:1369-1375.
- NIH. Daily statin reduces the risk of cardiovascular disease in people living with HIV, large NIH study finds. Tuesday, April 11, 2023. Available at https://www.nih.gov/news-events/news-releases.
- WHO. Consolidated guidelines on HIV prevention, testing, treatment, service delivery and monitoring: recommendation for a public health approach. July 2021.
- Overton ET, et al. Vitamin D and calcium attenuate bone loss with antiretroviral therapy initiation: a randomized trial. Ann Intern Med.2015; 162:815-24.
- Weaver CM, et al. Cost-benefit analysis of calcium and vitamin D supplements. Arch Osteoporos. 2019;14(1):50.
- Paton NI, et al. Dolutegravir or Darunavir in Combination with Zidovudine or Tenofovir to Treat HIV. N Engl J Med. 2021;385:330- 341
NL-NON-02718 | augustus 2024